Lên dây cót là việc rất cần thiết khi anh em sử dụng đồng hồ cơ. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết lên dây cót đồng hồ cơ như nào cho an toàn và chính xác nhất. Hãy để SHOPDONGHO.com giải đáp qua bài viết này nhé.
Đồng hồ cơ là gì?
Đồng hồ cơ là cỗ máy tinh xảo với hệ thống bánh răng được sắp xếp khoa học, mang tới khả năng chỉ báo thời gian cực kỳ chính xác mà con người đã chế tạo ra. Những chiếc đồng hồ cơ không sử dụng năng lượng hoạt động từ pin hay mặt trời, mà đòi hỏi người đeo phải tác động trực tiếp lên dây cót để sinh ra nguồn năng lượng mới, giúp cỗ máy vận hành ổn định, trơn tru thông qua việc lên dây cót đồng hồ cơ hàng ngày.
Vì vậy, cấu tạo của đồng hồ cơ phức tạp hơn rất nhiều so với đồng hồ pin, mỗi nhà sản xuất sẽ sử dụng một cỗ máy cơ riêng và khả năng dự trữ năng lượng của các cỗ máy cơ khí này là không giống nhau, phụ thuộc theo xuất xứ.
Ví dụ như cỗ máy cơ của Thụy Sĩ có tần số dao động 28800 vph thì khả năng trữ cót sẽ dao động từ 38 – 40 giờ. Với những mẫu đồng hồ cổ thì khả năng trữ cót có thể chỉ đạt 36 giờ, còn với một số dòng đồng hồ được tăng cường thời gian trữ cót, con số sẽ lên tới 80 giờ. Ngoài ra, các cỗ máy cơ của Nhật Bản, Mỹ, Đức,… đều có khả năng trữ cót từ khoảng 38 đến hơn 40 giờ.
Đồng hồ sau khi sử dụng qua thời gian này nguồn năng lượng sẽ hết và để lấy lại nguồn năng lượng ấy chúng ta sẽ phải lên dây cót đồng hồ cơ lại.
Phân loại dựa trên cách lên dây cót đồng hồ cơ
Đồng hồ cơ được chia làm 2 loại chính: đồng hồ lên cót tay (Handwinding) và đồng hồ lên cót tự động (Automatic). Nếu bạn là một người tỉ mỉ và yêu thích sự cổ điển, lịch lãm, hãy chọn cho mình một chiếc đồng hồ lên cót bằng tay. Còn nếu là một người trẻ tuổi hiện đại, năng động, đừng bỏ qua các mẫu đồng hồ lên cót tự động.
Sự giống nhau của hai loại đồng hồ này đó là chúng đều là đồng hồ cơ, sử dụng năng lượng được sinh ra từ dây cót để hoạt động. Tuy nhiên, nguồn năng lượng này lại không tồn tại vĩnh cửu mà cần được nạp thường xuyên. Đối với đồng hồ tự động, người dùng chỉ cần cử động tay là việc lên dây sẽ diễn ra hoàn toàn tự động. Trong khi đó, với đồng hồ lên cót tay bạn sẽ phải lên dây thủ công bằng cách vặn núm cót.
Ở một số loại đồng hồ cơ, nhà sản xuất sẽ trang bị sẵn máy đo năng lượng để người dùng dễ dàng nhận biết và nạp ngay khi sắp hết. Tuy nhiên, một số khác thì lại không có mà bạn sẽ phải tự áng chừng. Nhìn chung nguồn năng lượng này sẽ kéo dài gấp khoảng 2 – 3 lần so với thời gian bạn cử động để lên dây cót. Ví dụ: 1 ngày bạn đeo đồng hồ khoảng 8 tiếng, sau khi tháo ra, đồng hồ sẽ chạy được 16 – 24 tiếng tiếp theo cho đến khi dừng hẳn.
Hướng dẫn cách lên dây cót đồng hồ cơ
Mỗi loại đồng hồ cơ sẽ có cách lên cót khác nhau, phụ thuộc vào cấu tạo của bộ máy.
Cách lên dây cót đồng hồ Automatic
Cấu trúc của dòng đồng hồ cơ Automatic bao gồm hệ thống bánh tạ và cuộn dây cót, chúng hoạt động dựa trên chuyển động của người đeo, khiến cho bánh tạ quay và dây cót tạo ra năng lượng cho đồng hồ. Vì thế, cách lên dây cót đồng hồ cơ Automatic rất đơn giản và thuận tiện, đặc biệt là đối với người bận rộn.
Đối với dòng Automatic đã dừng hoạt động, bạn chỉ cần cử động cánh tay là đồng hồ sẽ tự động lên dây cót và nạp năng lượng cho bộ máy. Một số dòng Automatic có thêm chức năng lên cót tay, bạn có thể vặn núm tầm 10 – 15 vòng để “đánh thức” cơ chế hoạt động của nó rồi đeo và sử dụng như bình thường.
Vì năng lượng lưu trữ không thể sử dụng vĩnh viễn nên đồng hồ sẽ ngưng hoạt động nếu bạn không sử dụng trong thời gian dài, điều này có thể làm giảm tuổi thọ của bộ máy. Do đó, bạn cần kiểm tra tình trạng của chiếc đồng hồ thường xuyên hơn.
Cách lên dây cót đồng hồ Handwinding
Đối với dòng Handwinding, bạn nên chọn một khoảng thời gian cố định trong ngày để lên dây cót đồng hồ cơ (tốt nhất là từ 9h sáng đến 12 giờ trưa). Chỉ nên vặn cót tới khi cảm nhận được lực cản khiến bạn không thể lên dây nữa. Tốt nhất là tầm 20-30 vòng.
Lưu ý khi lên dây cót đồng hồ cơ
Dù bạn đang sử dụng đồng hồ Automatic hay Handwinding thì việc đầu tiên cần làm khi muốn lên dây cót đồng hồ cơ là phải tháo đồng hồ ra. Việc lên dây cót trực tiếp trên cổ tay sẽ khiến mồ hôi, bụi bẩn len lỏi vào bộ máy thông qua núm. Lâu dần, chúng sẽ gây rỉ sét các linh kiện trong máy. Chưa kể, việc lên dây cót đồng hồ cơ trực tiếp trên tay còn khiến núm bị tì lên cuốn núm. Điều này vô tình tạo lực đòn bẩy – tác nhân chính gây ra gãy núm, cong vênh núm và cuống núm.
Đối với loại núm thường ở chế độ đóng, bạn chỉ cần vặn núm theo chiều kim đồng hồ. Còn với loại núm ren (screw-down crown), bạn phải vặn ngược chiều kim đồng hồ để tháo núm, sau đó mới có thể lên cót được. Sau khi lên dây xong, bạn nhớ đóng núm lại để đảm bảo độ kín nước.
Lưu ý, vặn nhẹ nhàng khi lên cót để lắng nghe lực căng cót. Nếu núm vặn bắt đầu nặng thì đó là báo hiệu đồng hồ sắp đầy cót. Bạn có thể yên tâm là khi đầy cót sẽ có bộ phận trượt ngăn bổ sung lực căng cho hộp cót. Tuy nhiên, các bộ phận truyền nạp cót lúc này đang chịu lực căng lớn, nếu ta cứ tiếp tục vặn rất có thể làm gãy bánh răng.
Một số loại đồng hồ lên dây cổ hoặc đồng hồ bỏ túi khi cót đầy, núm lên dây sẽ ngừng quay. Việc ép nó vượt quá điểm này gần như chắc chắn sẽ làm hỏng đồng hồ, vì những bộ máy chỉ lên dây cót thủ công này không có bộ phận trượt giống như đồng hồ tự động.
Chúng ta có thể vừa lên cót vừa để gần tai để lắng nghe âm thanh phát ra từ hộp cót để biết hộp cót đầy hay chưa để giảm số vòng nạp cót mới. Mỗi một cơ chế đồng hồ sẽ có một âm thanh khác nhau.
Hi vọng bài viết Hướng dẫn lên dây cót đồng hồ cơ an toàn và chính xác này của SHOPDONGHO.com đem lại những kiến thức hữu ích cho bạn đọc. Để đảm bảo cho chiếc đồng hồ của mình hoạt động được bền bỉ, người đeo có thể mang đến những địa chỉ uy tín để được tư vấn và sửa chữa đúng cách nhất.